مقدمه
با توجه به قدمت در بازار طلا همواره کلماتی روبرو هستیم که جنبه تخصصی دارند. به عبارتی دیگر بازار طلای آب شده پر از اصطلاحات و واژه‌هایی است که اگر ندانید معنایشان چیست، به‌راحتی ممکن است دچار سردرگمی و تشویش شوید. از عباراتی مثل “مثقال” و “مظنه” گرفته تا “اجرت” و “کارمزد” هرکدام نقش و وزن مهمی در معاملات روزانه شما دارند. همچنین در بازار طلا نمودار قیمت طلای آب‌شده امروز اهمیت بخصوصی دارد که با کمک زرایران میتوانید براحتی آن را مشاهده و مقایسه کنید.
در این مقاله یک واژه‌نامه تخصصی و کامل برای شما آماده کردیم تا بدون نگرانی وارد بازار شده و با زبان و اصطلاحات طلا فروشان آشنا بشوید.
اصطلاحات پایه در بازار طلا آب‌شده
۱. مثقال
واحد وزن سنتی در ایران است. هر مثقال معادل ۴٫۶۰۸ گرم طلاست. در معاملات آب‌شده معمولا قیمت‌ها بر اساس مثقال اعلام می‌شود.
۲. مظنه
به قیمت یک مثقال طلای ۱۷ عیار مظنه گفته می‌شود. مظنه معمولاً اولین قیمتی است که در تابلوها یا کانال‌های قیمت‌گذاری می‌بینید. مظنه طلا یکی از اصطلاحات قدیمی و همچنان رایج در بازار طلای ایران است که به عنوان مبنایی برای قیمت‌گذاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. با وجود اینکه امروزه فقط طلای ۱۸ عیار و ۲۴ عیار بیشتر در معاملات رایج است، اما هنوز هم در بازار ایران، قیمت سایر عیارها از طریق فرمول‌های مشخصی بر پایه مظنه روزانه محاسبه می‌شود. بنابراین، برای درک نوسانات بازار طلا در ایران، باید به تغییرات مظنه توجه ویژه‌ای داشت.
۳. اجرت ساخت
هزینه‌ای است که بابت تبدیل طلای خام یا آب‌شده به زیورآلات دریافت می‌شود. این رقم بستگی به ظرافت کار و برند سازنده دارد.
۴. کارمزد
مبلغی است که صراف یا طلافروش بابت خرید و فروش طلا دریافت می‌کند. کارمزد می‌تواند ثابت یا درصدی باشد.
۵. انس جهانی
انس جهانی طلا یا “اونس طلا” (Gold Ounce) یک واحد اندازه‌گیری برای وزن طلا است. این مقدار وزنی در بازارهای جهانی کاربرد دارد. یک اونس طلا برابر است با ۳۱.۱۰۳۴ گرم طلا که قیمت آن به صورت لحظه‌ای در بورس‌های جهانی مانند بورس لندن و نیویورک تعیین می‌گردد. این قیمت، مهم‌ترین مرجع برای تعیین نرخ طلا در تمام دنیا به شمار می‌آید. تغییرات انس جهانی به عوامل مختلفی مانند سیاست‌های بانک‌های مرکزی، نوسانات دلار آمریکا، و رویدادهای اقتصادی و بخصوص اتفاقات سیاسی بین‌المللی وابسته است.
اصطلاحات تخصصی در معاملات
۱. طلای آب‌شده
به طلایی که از حاصل ذوب کردن زیورآلات قدیمی یا شمش‌های خرد شده بدست میاید گفته می‌شود. این طلا معمولاً برای معامله یا ساخت دوباره زیور آلات استفاده می‌شود. گاهی ممکن است طلای آب شده، به شکل یک شمش یا قطعه‌ای بدون شکل مشخص درآید و به همین دلیل، برخلاف طلاهای زینتی، فاقد اجرت ساخت است. در واقع، بسیاری از سرمایه‌گذاران و معامله‌گران در بازار طلا، به جای خرید سکه یا مصنوعات زینتی که مشمول هزینه اضافی مانند اجرت و … میشوند، به خرید طلای آب شده روی می‌آورند. این طلا به دلیل قیمت پایه و کارمزد پایین، گزینه مناسبی برای حفظ ارزش پول در برابر تورم محسوب می‌شود.
۲. بنکدار
فرد یا مجموعه‌ای که در مقیاس عمده، طلا خرید و فروش می‌کند. اغلب مظنه و قیمت‌گذاری اولیه از سمت بنکدارها اعلام می‌شود.
۳. ری‌گیری
فرآیندی برای تعیین عیار دقیق طلا آب‌شده. ری‌گیری توسط آزمایشگاه‌های معتبر انجام می‌شود تا خیال خریدار از بابت خلوص طلا راحت باشد. اگر در خصوص ری گیری و انگ طلا اطلاعات بیشتری نیاز دارید میتوانید به مقاله ری‌گیری مراجعه کنید.
۴. انگ طلا
انگ طلا یا Hallmark، مهر یا کدی است که پس از ری‌گیری و عیارسنجی روی هر قطعه طلای آب‌شده حکاکی می‌شود. این انگ در واقع شناسنامه رسمی طلا به حساب می‌آید و اطلاعات بسیار مهمی مانند عیار دقیق، کد ری‌گیری، و نام آزمایشگاه یا کارگاه ری‌گیری را در خود جای داده. وجود انگ معتبر و قابل استعلام، تضمین‌کننده اصالت و ارزش واقعی طلا است. به همین دلیل، هنگام خرید طلای آب‌شده، یکی از مهم‌ترین اقداماتی که باید انجام دهید، بررسی دقیق انگ حک شده روی آن و تطابق آن با فاکتور معامله است.
۸. حباب طلا
تفاوت قیمت واقعی طلا با قیمت معامله‌شده در بازار. وقتی تقاضا زیاد باشد یا شرایط سیاسی خاص پیش بیاید، حباب افزایش پیدا می‌کند. اگر در خصوص حباب طلا و محاسبه حباب طلا اطلاعات بیشتری نیاز دارید میتوانید به مقاله حباب طلا مراجعه کنید.
نکات مهم برای تازه‌کارها
- همیشه قبل از خرید مطمئن شوید که فاکتور رسمی دریافت خواهید کرد.
- حتماً از فروشنده بخواهید که درخصوص طلای مورد معامله به شما ری‌گیری معتبر ارائه کند.
- در چند منبع معتبر قیمت طلا (مانند زرایران) را بررسی کنید تا از صرر احتمالی جلوگیری شود.
- در معاملات عمده، حتماً به فاکتورهایی مانند کارمزد و اجرت توجه بخصوص کنید.
اصطلاحات در یک نگاه اجمالی
واژه‌نامه طلای آب‌شده در یک نگاه:
- مثقال = ۴٫۶۰۸ گرم
- مظنه = قیمت هر مثقال ۱۷ عیار
- ری‌گیری = تعیین عیار دقیق
- اجرت = هزینه ساخت زیورآلات
- کارمزد = هزینه خرید و فروش
پرسش‌های متداول (FAQ)
۱. طلای آب‌شده بهتر است یا سکه؟
بستگی به هدف سرمایه‌گذاری دارد. طلای آب‌شده نقدشوندگی بالاتری دارد ولی سکه امنیت بیشتری در ذخیره‌سازی دارد.
۲. آیا خرید طلای آب‌شده ریسک دارد؟
بله، چون احتمال تقلب در عیار وجود دارد. همیشه از ری‌گیری معتبر استفاده کنید.
۳. حباب طلا چه زمانی به وجود می‌آید؟
معمولاً در زمان‌های پرتنش سیاسی یا اقتصادی که تقاضا بالا می‌رود.
۴. تفاوت اجرت و کارمزد چیست؟
اجرت مربوط به ساخت زیورآلات است اما کارمزد هزینه خرید و فروش طلاست.
۵. چگونه مظنه روز طلا را بفهمم؟
از طریق سایت‌های معتبر اقتصادی یا اتحادیه طلا و جواهر.
نتیجه‌گیری
شناخت واژه‌ها و اصطلاحات بازار طلای آب‌شده به شما کمک می‌کند با دید بازتری معامله کنید و کمتر در معرض ریسک قرار بگیرید. اگر تازه وارد این بازار شدید، همیشه با افراد معتبر کار کنید و ری‌گیری را جدی بگیرید.
شما هم اگر اصطلاحی می‌شناسید که در این لیست نیست، در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.
دیدگاهتان را بنویسید